W Polsce żyje blisko 500 gatunków pszczół oraz wiele gatunków chrząszczy i motyli, które pełnią niezwykle ważną rolę w ekosystemie. Dzikie zapylacze to kluczowy element zachowania różnorodności biologicznej i stabilności naszego środowiska, ale także gwarancja zdrowych upraw oraz bogatych plonów.

Co jest potrzebne dzikim zapylaczom do życia?

Dla dzikich pszczół oraz innych zapylaczy najważniejsze są dwie rzeczy: dostęp do bazy pokarmowej oraz odpowiednie miejsca do gniazdowania. Różne gatunki zapylaczy mają różne potrzeby żywieniowe – od bardzo uniwersalnych, które odwiedzają wiele gatunków roślin (polilektyczne), przez bardziej wybredne (oligolektyczne), aż po te najbardziej wyspecjalizowane (monolektyczne), które zbierają pyłek tylko z jednego rodzaju rośliny. Szczególnie ważne jest zapewnienie pokarmu dla tych ostatnich, bo gdy zabraknie ich konkretnego gatunku rośliny, przestają istnieć również i one.

Dlaczego tak ważne są odpowiednie miejsca do gniazdowania?

Ponad 70% gatunków dzikich pszczół zakłada swoje gniazda pod ziemią. To oznacza, że nie wystarczą popularne domki dla owadów, choć są one bardzo pomocne – trzeba również tworzyć odpowiednie przestrzenie, takie jak sandaria, czyli specjalnie przygotowane, nasłonecznione i piaszczyste stanowiska, idealne dla pszczół kopiących gniazda. Tego typu siedliska, choć proste w realizacji, są często pomijane w miejskich przestrzeniach i ogrodach.

W Pszczelarium tworzymy zarówno, ręcznie robione domki dla owadów, jak i starannie zaprojektowane sandaria, które pomagają pszczołom znaleźć bezpieczne miejsce do życia. Oto jedno z naszych sandariów oraz przykłady naszych domków dla owadów – jak widać, ochrona pszczół może iść w parze z estetyką i funkcjonalnością.

Co wiemy o diecie dzikich pszczół?

Choć świadomość na temat pszczół rośnie, wciąż bardzo niewiele wiemy o szczegółowych zwyczajach żywieniowych większości dzikich gatunków. Tutaj z pomocą przychodzą nowoczesne badania genetyczne, takie jak analiza e-DNA, którą wykorzystujemy w naszych pasiekach badawczych. Dzięki niej jesteśmy w stanie dokładnie określić, jakie rośliny są odwiedzane przez poszczególne gatunki pszczół. Badania pokazują, że różne gatunki pszczół często korzystają z różnej bazy pokarmowej – co oznacza, że każda pszczoła potrzebuje nieco innego zestawu roślin, aby przetrwać.

Analizy e-DNA z naszych pasiek badawczych pozwalają nie tylko lepiej poznać potrzeby zapylaczy, ale także precyzyjniej planować działania ochronne – na przykład poprzez dobrze zaplanowane założenie łąki kwietnej.

Jak możesz pomóc dzikim pszczołom?

Każdy z nas może wesprzeć dzikie zapylacze – wystarczy zadbać o bioróżnorodność roślin w najbliższej okolicy oraz zapewnić miejsca do gniazdowania. Pamiętajmy, że ochrona pszczół zaczyna się w naszym najbliższym otoczeniu: ogródku, balkonie, a nawet miejskim trawniku.

Ale to nie wszystko – kluczowym elementem jest także edukacja. W Pszczelarium szczególnie podkreślamy, jak ważne jest budowanie świadomości społecznej dotyczącej dzikich pszczół. Z tego względu stworzyliśmy specjalny program adopcji dzikich pszczół, dzięki któremu każdy może aktywnie włączyć się w ich ochronę oraz poszerzyć swoją wiedzę na temat tych niezwykłych owadów link

Podsumowanie – dlaczego warto?

Wspieranie dzikich zapylaczy to nie tylko troska o środowisko naturalne, ale także inwestycja w nasze własne zdrowie i przyszłość. Działając wspólnie, możemy zapewnić pszczołom, motylom i chrząszczom bezpieczne miejsce do życia i bogaty w pokarm krajobraz. Razem zbudujmy świat przyjazny zapylaczom!

Zdjęcie tytułowe: Paul Cools