Stopień zaawansowania technologicznego jest tak szybki, że trudno za nim nadążyć. Dotyczy on również pszczelarstwa. Poniżej przygotowaliśmy dla Was krótkie streszczenie artykułu: „A Monitoring System for Carbon Dioxide in Honeybee Hives: An Indicator of Colony Health” napisany przez zespół naukowców pod przewodnictwem Martina Bencsika. Tytuł precyzyjnie odzwierciedla główny cel badań, którym jest zbadanie wpływu poziomu dwutlenku węgla na zdrowie kolonii pszczelich. Artykuł jest opublikowany w formule Open Access – więc dostępny dla każdego. Zachęcamy do lektury (link do publikacji w referencjach).

Autorzy skupiają się na zastosowaniu detektorów NDIR (niedyspersyjnych detektorów podczerwieni) do monitorowania CO2 w ulach pszczelich i związku tego gazu z kondycją kolonii. Badanie zostało przeprowadzone w czterech ulach umiejscowionych na terenie Nottingham Trent University oraz w pasiece B-GOOD w Holme Pierrepont Hall. Każdy ul składał się z rodni, gdzie królowa składa jaja i wychowywany jest czerw, oraz nadstawek, czyli miejsca, gdzie pszczoły gromadzą miód.

Autorzy zaprojektowali i wykonali zmodyfikowaną powałkę (górną pokrywę ula), która mogła pomieścić elektronikę pomiarową i górny czujnik gazu w odpornym na warunki atmosferyczne środowisku. Dodatkowy czujnik gazu został zamontowany w kracie odgrodowej.

Do pomiaru CO2, wilgotności i temperatury użyto sensorów NDIR (niedyspersyjnych detektorów podczerwieni) Sensirion SCD41. Czujniki te były podłączone do mikrokontrolera Teensy 3.5 poprzez interfejs i2c. Sensory te zapewniają wysoką dokładność pomiarów i są specyficzne dla CO2. Mikrokontroler z zegarem czasu rzeczywistego i czytnikiem kart microSD rejestrował dane. Dane były zbierane co około 15 minut z każdego ula, zapisywane z czasem Unix (EPOCH time). Każdy zapis zawierał informacje o czasie, stężeniu CO2 (w ppm), temperaturze (w °C) i wilgotności względnej (w procentach). Dane te były następnie analizowane, aby zrozumieć zmienność poziomów CO2 i ich korelację z kondycją kolonii pszczół. Ule były także wyposażone w wagi BEEP, które mierzyły masę ula co 15 minut. Pozwoliło to na porównanie zmian masy ula z danymi o CO2, co dało dodatkowe informacje na temat aktywności pszczół (np. wyjście na pożytek).

Autorzy wykazali, że poziom CO2 jest zmienny i zależy od wielu czynników, w tym od aktywności pszczół i pory roku. Istotnym odkryciem było to, że w ulach z silniejszymi koloniami stężenie CO2 było wyższe. Ponadto obserwacje wskazały na spadek stężenia CO2 w ulach, gdzie kolonie doświadczały spadku populacji lub umierały. Zmiany w poziomach CO2 korelowały również z temperaturą wewnątrz ula i wilgotnością, ale te zależności były mniej wyraźne. Wszystkie wyniki zostały zilustrowane serią wykresów i tabel, które umożliwiają dogłębną analizę i interpretację danych.

Autorzy porównują swoje wyniki z istniejącą literaturą, podkreślając, że pomiar CO2 może być skutecznym narzędziem do monitorowania zdrowia kolonii pszczół. Omawiają również, jak zmiany w stężeniu CO2 mogą wskazywać na różne problemy zdrowotne kolonii, takie jak inwazja roztoczem Varroa destructor lub inne stresory środowiskowe. Wskazują na to, że pomiar CO2 może być szczególnie wartościowy w okresie zimowym, gdy inne metody monitorowania są mniej efektywne.

Monitoring CO2 w ulach może służyć jako efektywny wskaźnik zdrowia kolonii pszczół. Autorzy jednocześnie wskazują na potrzebę dalszych badań, aby lepiej zrozumieć, jak różne czynniki środowiskowe i działania pszczelarzy wpływają na poziomy CO2 i w konsekwencji na zdrowie kolonii. Zalecają również rozwijanie i udoskonalanie technologii monitorowania CO2, aby były bardziej dostępne i efektywne dla pszczelarzy. Wnioski te otwierają nowe możliwości dla zarządzania i ochrony kolonii pszczół, które są kluczowe dla zachowania zdrowia ekosystemów i produkcji żywności.

Podsumowując, wyniki badań dostarczają cennych wskazówek dotyczących wykorzystania poziomów CO2 jako wskaźnika zdrowia kolonii pszczół. Dyskusja i wnioski przedstawione w artykule podkreślają zarówno potencjał, jak i wyzwania związane z tą metodologią, a także wskazują kierunki dla przyszłych badań w tej dziedzinie.

Link do artykułu: https://doi.org/10.3390/s23073588